Kindsoldaten: geen woorden, alleen tranen

Gisteren zag ik met Evert de film 'Blood Diamond'. Wij houden allebei van spannende actiefilms, maar in tegenstelling tot een beschrijving op internet, was dit niet zozeer een 'avontuurlijke thriller' als wel een hartverscheurend drama dat me nog lang bij zal blijven.

De film speelt zich af tegen de bloedige burgeroorlog in Sierra Leone eind jaren negentig van de vorige eeuw. Terwijl zowel het regeringsleger als de rebellen op grote schaal burgers doden en ravage aanrichten, vindt een gevangengenomen visser een grote waardevolle diamant. Hij verstopt hem en gaat er later met een diamantensmokkelaar (Leonardo DiCaprio) weer naar op zoek. De smokkelaar omdat hij met de opbrengst een nieuw leven wil beginnen, de visser omdat hij zijn door de oorlog verstrooide gezin terug wil vinden.

De verschrikkingen van oorlog
De film laat onomwonden de verschrikkingen van oorlog zien: de wreedheid, de slachtoffers, het verdriet en de machteloosheid, de vluchtelingenkampen ('Kijk, zo ziet een miljoen mensen eruit', zegt een  oorlogsverslaggeefster), een land dat helemaal kapot wordt geschoten. De handel in conflictdiamanten is het hoofdthema: daarmee wordt de oorlog betaald en daar is dus ook markt voor in Amerika en Europa. Maar wat mij het allermeest aangreep, is het drama van de kindsoldaten.

Bizarre ontgroening
De nog jonge zoon van visser Solomon is opgepakt door de rebellen en wordt, met een aantal andere jongens van een jaar of tien, opgeleid tot soldaat. 'Vanaf nu zijn jullie geen kinderen meer, maar mannen.' De jongen Dia moet - als een bizarre ontgroening - geblinddoekt een geweer leegschieten en ziet vervolgens dat hij voor het eerst een mens heeft gedood. Het zal niet voor het laatst zijn.

Een oorlog is verschrikkelijk, maar om kinderen in een oorlog in te zetten ... daar zijn geen woorden voor. Alleen tranen.

Kogelkruisje
Op onze vensterbank staat sinds een paar jaar een klein kruisje, gemaakt van een kogelhuls. Ex-kindsoldaten in Liberia, een buurland van Sierra Leone, maken deze kruisjes in een project van de hulporganisatie ZOA. Als een teken van hoop en als een bron van inkomsten. Een mooi project, want de jongeren moeten, mét hun verleden, toch verder. Maar ik denk aan het liedje van Marco Borsato: '... al ben je uit de oorlog, gaat de oorlog ooit uit jou?'.

Over de kogelkruisjes kun je lezen op de website van CIP.